مشخصه امواج عرضی در جریان فوق بحرانی پایین دست پایه دریچه های سرریز سدها

Authors

محمدرضا کاویانپور

سیدمجتبی موسوی مهر

اکرم طاهری

abstract

در سرریز شوت معمولاً مشکلات هوادهی، امواج عرضی، کاویتاسیون و فرسایش پیشروی طراحان می­شود. با وجود اینکه مطالعات زیادی روی مشخصات جریان سرریزها انجام شده، اما اطلاعات کمی در مورد جریان فوق بحرانی پایین دست پایه­های مستقر روی سرریز شوت و امواج عرضی ناشی از آن مطرح می­باشد. دراثربرخورد جریان با پایه دریچه­های مستقر روی سرریزها،جریان فوق بحرانی موجی شکل، معروف به جریان بالی­شکل یا دم­خروسی ایجاد می­شود. حاصل این جریان، سه موج عرضی است که اولی پایین دست پایه،دومی وسط سرریز و سومی روی دیوار سرریز شکل می­گیرد. اهمیت بررسی این پدیده به علت تأثیرگذاری بر میدان جریان پایین­دست و ایجاد شرایط نامتعادل هیدرولیکی است. در این تحقیق، بررسی آزمایشگاهی چگونگی تشکیل این امواج عرضی و پروفیل امواج ایجاد شده ارائه می­شود. آزمایش­ها روی مدل فیزیکی سرریز سد خیرآباد، که در مؤسسه تحقیقات آب ایران ساخته شده، انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که سه دسته موج در اثر قرار گیری پایه دریچه­ها روی شوت ایجاد می­شود. ارتفاع امواج فوق می­تواند از 2برابر عمق آب نیز بزرگتر شده و لذا طراحی دیوارهای کناری شوت راتحت تأثیر قرار دهد. نتایج همچنین نشان داد که عدد فرود جریان و بازشدگی دریچه­ها تأثیری قابل ملاحظه بر شکل­گیری امواج فوق دارد. در نهایت نیز معادلاتی جهت بیان ارتفاع بیشنه و محل وقوع آن برای سه دسته امواج ایجاد شده روی سرریز مورد مطالعه، ارائه شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مشخصه امواج عرضی در جریان فوق بحرانی پایین دست پایه دریچه‌های سرریز سدها

در سرریز شوت معمولاً مشکلات هوادهی، امواج عرضی، کاویتاسیون و فرسایش پیشروی طراحان می­شود. با وجود اینکه مطالعات زیادی روی مشخصات جریان سرریزها انجام شده، اما اطلاعات کمی در مورد جریان فوق بحرانی پایین دست پایه­های مستقر روی سرریز شوت و امواج عرضی ناشی از آن مطرح می­باشد. دراثربرخورد جریان با پایه دریچه­های مستقر روی سرریزها،جریان فوق بحرانی موجی شکل، معروف به جریان بالی­شکل یا دم­خروسی ایجاد می­...

full text

بررسی آزمایشگاهی آبشستگی پایین دست سرریز لابیرانت مستطیلی با دریچه

با توجه به کارایی مناسب سرریزهای لابیرنت، تحقیقات بسیاری در زمینة مزایا و کاربرد این سرریزها صورت گرفته است. این تحقیق به­منظور بررسی هیدرولیک جریان و تاثیر سازۀ ترکیبی سرریز- دریچه بر میزان آبشستگی در پایین­دست سازه، به­صورت آزمایشگاهی اجرا شده است. در این تحقیق 12 آزمایش در 3 دبی متفاوت 10، 15 و 20 لیتر بر ثانیه برای حالت جریان از روی سرریز و جریان هم...

full text

مدل سازی عددی آبشستگی پایین دست سازه ترکیبی سرریز - دریچه با استفاده از نرم افزار Flow3D

با ترکیب سرریز و دریچه می‌توان دو مشکل عمده و اساسی رسوب‌گذاری در پشت سرریزها و تجمع رسوب و مواد زائد در پشت دریچه‌ها را رفع نمود. بعلاوه عمق آبشستگی در پایین‌دست سازه کاهش می‌یابد. در سازه ترکیبی سرریز - دریچه، شرایط هیدرولیکی جدیدی حاکم خواهد شد که با شرایط هیدرولیکی هرکدام از این دو سازه به‌تنهایی متفاوت است. بر اثر جریان ناشی از جت عبوری از رو و یا زیر سازه، امکان ایجاد حفره آبشستگی در پایی...

full text

بررسی آزمایشگاهی امواج ناشی از پایه روی سرریزهای تنداب دریچه‌دار

سرریز‌ها از مهم‌ترین و حساس‌ترین بخش‌ها در سازه سدها می‌باشند که وظیفه تخلیه دریاچه سد در مواقع اضطراری و سیلابی را بر عهده دارند. با وجود این که مطالعات زیادی برای شناخت مشخصات جریان بر روی سرریزها انجام شده است، اما اطلاعات اندکی در مورد جریان فوق بحرانی پایین‌دست پایه‌های مستقر روی سرریز تنداب و اثر پایه دریچه بر آن موجود است. دراثر اندرکنش جریان و پایه‌های دریچه‌های مستقر در سرریز، جریان فو...

full text

اثرات متقابل سرریز و دریچه بر مشخصه‌های دبی در سازه جریان ترکیبی سرریز- دریچه

با نوشتن معادله انرژی در امتداد خط جریان عبوری از لبه دریچه بین مقطع بالادست سازه مرکب سرریز- دریچه و مقطع فشرده شده جریان در پائین­دست دریچه و انتخاب دبی نسبی دریچه(نسبت دبی دریچه به دبی کل) به عنوان ضریب اثرات متقابل، روابطی برای محاسبه ضریب تخلیه ترکیبی و دبی جریان از سازه جریان ترکیبی سرریز- دریچه در شرایط جریان آزاد استخراج گردید. با به کار بردن این روابط تأثیر دبی نسبی دریچه بر ضریب تخلیه...

full text

بررسی آزمایشگاهی امواج ناشی از پایه روی سرریزهای تنداب دریچه دار

سرریز­ها از مهم­ترین و حساس­ترین بخش ها در سازه سدها می­باشند که وظیفه تخلیه دریاچه سد در مواقع اضطراری و سیلابی را بر عهده دارند. با وجود این که مطالعات زیادی برای شناخت مشخصات جریان بر روی سرریزها انجام شده است، اما اطلاعات اندکی در مورد جریان فوق بحرانی پایین­دست پایه های مستقر روی سرریز تنداب و اثر پایه دریچه بر آن موجود است. دراثر اندرکنش جریان و پایه های دریچه های مستقر در سرریز، جریان فو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های تجربی در مهندسی عمران

Publisher: دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

ISSN 2345-5292

volume 1

issue پاییز و زمستان 93 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023